Metal yorgunluğu, malzemelerde, özellikle metallerde, tekrarlanan yüklenmeler ve boşalmalar sonucunda meydana gelen yapısal hasar ve kırılma sürecidir. Bu kavram, mühendislik ve malzeme biliminde önemli bir yer tutar ve aşağıdaki unsurları içerir:
- Tekrarlanan Stres: Metal yorgunluğu genellikle, malzemenin tekrar tekrar yüklenmesi ve boşalması sonucunda oluşur. Bu yüklenmeler, malzemenin elastik limitinin altında bile olsa, zamanla mikroskobik hasara yol açar.
- Mikroskobik Çatlaklar: Sürekli stres altında, malzemenin içinde mikroskobik çatlaklar oluşmaya başlar. Bu çatlaklar başlangıçta çok küçük olabilir ve gözle görülemeyebilir.
- Çatlak Büyümesi: Zamanla, bu mikroskobik çatlaklar büyür ve malzemenin yapısal bütünlüğünü zayıflatır. Bu süreç, çatlakların kritik bir boyuta ulaşana kadar devam eder.
- Kırılma: Sonunda, çatlaklar o kadar büyür ki, malzeme aniden ve genellikle beklenmedik bir şekilde kırılır. Bu kırılma, metalin tamamında değil, genellikle çatlakların yoğunlaştığı bir alanda meydana gelir.
- Etkileyen Faktörler: Metal yorgunluğunu etkileyen faktörler arasında malzemenin türü, stresin şiddeti ve sıklığı, ortam koşulları (sıcaklık, kimyasal etkileşimler vb.), ve malzemenin işlenme şekli bulunur.
Metal yorgunluğu, özellikle uçak kanatları, köprüler, otomobil parçaları ve diğer tekrarlanan yüklemeye maruz kalan yapısal bileşenlerde önemli bir güvenlik sorunudur. Peugeot yedek parça Bu nedenle, mühendislik tasarımlarında ve bakım programlarında metal yorgunluğu göz önünde bulundurulur ve düzenli kontroller ile bu tür kırılmaların önüne geçilmeye çalışılır.